Αξιότιμοι κυρίες και κύριοι,
Ακολουθώντας την παράδοση του απολογισμού της χρονιάς, όπως είθισται σε υπηρεσίες και οργανισμούς, σας παρουσιάζουμε συνοπτικά το έργο της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής που λειτουργεί με νέα σύσταση από τον Μάϊο του 2021 υπό την Προεδρεία μου.
Οι ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες που βιώνει όχι μόνο η χώρα μας αλλά και η παγκόσμια κοινότητα με την επέλαση του Covid-19, έχει δυσκολέψει αρκετά την επαγγελματική ζωή όλων μας λόγω της τεράστιας πίεσης που δέχονται οι υπηρεσίες υγείας που προσφέρουμε. Στο επτάμηνο που πέρασε, η Αρχή ολοκλήρωσε σημαντικό όγκο εργασιών και σήμερα έχουμε μια διάθεση να βελτιώσουμε τα πράγματα ακόμη περισσότερο για την επόμενη χρονιά και να γίνουμε καλύτεροι στις υπηρεσίες μας.
Μέσα σε αυτούς τους μήνες, η Αρχή εξέδωσε σύσταση για τον εμβολιασμό αλλά και τον εμβολιασμό με αναμνηστική δόση κατά του CΟVID-19, σε άτομα που θα ξεκινήσουν θεραπεία ή βρίσκονται σε διαδικασία Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Οι δύο αυτές συστάσεις βρίσκονται στην ιστοσελίδα μας www.eaiya.gr.
Επιπλέον, η Αρχή γνωμοδότησε στο Υπουργείο Υγείας και θεσμοθετήθηκε με το Ν. 4812/2021 η προσαύξηση του ηλικιακού ορίου, σύμφωνα με τον οποίο για την εφαρμογή μεθόδου ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε γυναίκα άνω των 50ετών και μέχρι την ηλικία των 52 ετών απαιτείται άδεια της Εθνικής Αρχής Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Για τη χορήγηση αυτής της άδειας η Αρχή εξέδωσε οδηγία για τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Στο πλαίσιο της οδηγίας αυτής η ΕΑΙΥΑ έχει χορηγήσει περισσότερες από 210 άδειες για εφαρμογή μεθόδου ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής σε γυναίκα άνω των 50ετών σύμφωνα με το με το Ν. 4812/2021. Η πρωτοβουλία αυτή της Αρχής για αύξηση του ηλιακού ορίου είχε ιδιαίτερα θετικό αντίκτυπο και στον ιατρικό τουρισμό.
Τον Ιούνιο 2021 η Αρχή συνέλεξε από τις Μονάδες Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στατιστικά στοιχεία εφαρμογής μεθόδων ΙΥΑ για το έτος 2018, τα οποία δημοσίευσε στον αντίστοιχο Ευρωπαϊκό φορέα (ESHRE) για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.
Από την έναρξη λειτουργίας της Αρχής τον Μάϊο του 2021, το Εποπτικό Συμβούλιο έχει διεκπεραιώσει περισσότερα από 400 αιτήματα για προεμφυτευτική διάγνωση, χωρίς καθυστερήσεις, διευκολύνοντας με τον τρόπο αυτό τα ζευγάρια που με βάση το νομοθετικό πλαίσιο πληρούν τις προϋποθέσεις για προεμφυτευτική γενετική διάγνωση αλλά και τους θεράποντες ιατρούς αναπαραγωγής.
Τον Νοέμβριο του 2021 η Αρχή εξέδωσε ανανεωμένη οδηγία σχετικά με την τύχη και ιδίως την καταστροφή του γεννητικού υλικού, στην οποία γίνεται διάκριση των επιμέρους περιπτώσεων, στις οποίες μπορεί να ανακύψουν ζητήματα ως προς την τύχη και ιδίως την καταστροφή του γεννητικού υλικού και διευκρινίζεται η διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί ανάλογα με την εκάστοτε περίπτωση. Η ΕΑΙΥΑ έχει χορηγήσει εφέτος περισσότερες από 100 άδειες καταστροφής γεννητικού υλικού.
Παράλληλα, η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της εγκρίνει τα πρωτόκολλα για τη διενέργεια έρευνας σε γαµέτες και γονιµοποιηµένα ωάρια, είτε αυτά χρησιµοποιηθούν για την επίτευξη εγκυµοσύνης είτε όχι. Είμαστε πολύ περήφανοι που συστήσαμε εφέτος και λειτούργησε για πρώτη φορά η Επιτροπή Βιοηθικής της Έρευνας της ΕΑΙΥΑ, η οποία εισηγείται προς το Εποπτικό Συμβούλιο τα υποβληθέντα πρωτόκολλα. Επίσης για τη διευκόλυνση της διαδικασίας αδειοδότησης για τη διενέργεια έρευνας η Αρχή εξέδωσε οδηγία με τα ελάχιστα προαπαιτούμενα για την έγκριση επιστημονικού πρωτοκόλλου από την Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής. Με τον τρόπο αυτό οι ερευνητές καταθέτουν τα πρωτόκολλά τους σύμφωνα με τις υποδείξεις της Αρχής ώστε να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στην έγκριση των μελετών τους.
Με την ολοκλήρωση του πρώτου 7μηνου λειτουργίας της, η ΕΑΙΥΑ έχει πραγματοποιήσει αυτοψίες σε Μονάδες Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και Τράπεζες Κρυοσυντήρησης και έχει χορηγήσει δύο νέες άδειες, μία άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Τράπεζας Κρυοσυντήρησης και μία άδεια ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδας Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής και ΤΚ, και αρκετές ανανεώσεις άδειας λειτουργίας ΜΙΥΑ ή /και ΤΚ, πάντα μετά από αυτοψία.
Επιπρόσθετα, στο χρόνο της λειτουργίας της από τον περασμένο Μάιο, η Αρχή, δηλαδή το Εποπτικό Συμβούλιο και η Γραμματεία της Αρχής έχει δεχτεί, επεξεργαστεί και διεκπεραιώσει περισσότερα από 1800 αιτήματα Μονάδων και ΤΚ, δημοσίων υπηρεσιών, υποβοηθούμενων προσώπων και πολιτών, τα οποία διεκπεραιώνονται με ικανούς ρυθμούς.
Για πρώτη φορά υπό την νέα σύνθεση της Αρχής, μπόρεσαν να λειτουργήσουν – μετά από πολλά χρόνια, τα τέσσερα από τα πέντε τμήματα της Γραμματείας της Αρχής δηλαδή το Τμήμα Διοίκησης, Οικονομικής Διαχείρισης και Γραμματειακής Υποστήριξης, το Τμήμα Επικοινωνίας και Διεθνών Σχέσεων, το Τμήμα Επιστημονικής Ανάπτυξης και Έρευνας και το Τμήμα Δικαίου και Βιοηθικής. Δεν έχει ακόμη στελεχωθεί το Τμήμα Μηχανογραφικών Εφαρμογών, έχουμε όμως καθημερινή υποστήριξη στο αντικείμενο αυτό από συνεργάτη που εργάζεται στο Τμήμα Γραμματειακής Υποστήριξης. Τα πέντε αυτά τμήματα προβλέπονται από το προεδρικό διάταγμα υπ’ αριθμ. 10. Όταν εκκινήθηκε η θητεία μας τον Μάιο 2021 δεν υπήρχε κανένας υπάλληλος στην Αρχή, ενώ σήμερα εργάζονται 8 άτομα.
Προσφάτως, στις 18 Δεκεμβρίου, η Αρχή οργάνωσε με επιτυχία στο ιστορικό κτήριο της Παλαιάς Βουλής μια εκδήλωση-συνάντηση με τους εκπροσώπους των Μ.Ι.Υ.Α και Τ.Κ όλης της Ελλάδος. Παραβρέθησαν οι εκπρόσωποι 51 μονάδων Μ.Ι.Υ.Α/Τ.Κ και ακούστηκαν οι απόψεις και οι προβληματισμοί τους σχετικά με την λειτουργεία της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής στην χώρα μας. Η Αρχή ακούει τις προτάσεις των Μ.Ι.Υ.Α και Τ.Κ, και θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια να ανοίξει για τα θέματα αυτά έναν εποικοδομητικό διάλογο με το Υπουργείο Υγείας και την Κυβέρνηση ώστε να βοηθήσει και να διευκολύνει κατά το δυνατόν το έργο των Μ.Ι.Υ.Α / Τ.Κ.